Οι αλήθειες για τις πελάδες στην Τουρλίδα και στο νησί Τουρλίδας Μεσολογγίου"Πάντων χρημάτων μέτρον εστίν άνθρωπος, των μεν όντων ως έστιν, των δε μη όντων ως ουκ έστιν", σύμφωνα με τον Πρωταγόρα. Δηλαδή "Όλων των πραγμάτων, (αξιών, ποιοτήτων) μέτρο είναι ο άνθρωπος, αυτών που υπάρχουν, για το ότι υπάρχουν και αυτών που δεν υπάρχουν, για το ότι δεν υπάρχουν".
Άρα τα πράγματα, οι αξίες και οι ποιότητες δεν έχουν καμία σημασία ερήμην του ανθρώπου. Όπως επίσης και καμιά αλήθεια και καμιά αρχή δεν είναι αυθύπαρκτη. Εκείνος που ορίζει την αλήθεια είναι ο άνθρωπος.
Οι πελάδες στην Τουρλίδα και στο νησί Τουρλίδας του Μεσολογγίου, είναι απόλυτα συνδεδεμένες με το περιβάλλον, με την φυσιογνωμία και την παράδοση της περιοχής. Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει περιβαλλοντικά η περιοχή, χωρίς τις πελάδες.
Η καταστροφή των πελάδων είναι η περιβαλλοντική καταστροφή της Τουρλίδας.
Για όλους εμάς τους κατοίκους της Ελεύθερης και Ιερής Πόλης, οι πελάδες της Τουρλίδας αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της πόλης και τρόπο ζωής για μας και τα παιδιά μας. Στο μέρος αυτό, οι πάντα ελεύθεροι Μεσολογγίτες νοιώθουμε ακόμα πιο ελεύθεροι. Η περιοχή της Τουρλίδας και της λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου, είναι πολύ περισσότερα από ένα σπουδαίο οικοσύστημα, ένα αξιοθέατο, ένα όμορφο τουριστικό τοπίο. Είναι ο βασικός πυλώνας της ζωής μας. Δεν είναι « το όνειρο κάθε καταπατητή ». Είναι η ύπαρξή μας που έχει συνδεθεί με την αρμονική διαβίωση δίπλα στην λιμνοθάλασσα.
Αρχικά, μέχρι το 1885, η Τουρλίδα ήταν νησί, και το σημείο, όπου άραζαν τα καράβια, δεδομένου ότι από το σημείο αυτό και προς την πόλη του Μεσολογγίου, τα νερά γίνονταν πολύ ρηχά. Μεταγενέστερα, η Τουρλίδα, ενώθηκε με την πόλη του Μεσολογγίου με μια στενή λωρίδα γης, περίπου 3 χιλιομέτρων, που δημιουργήθηκε από βυθοκορήματα προερχόμενα από τις εκσκαφές για την κατασκευή του λιμανιού του Μεσολογγίου, και την σύνδεσή του έτσι με την ανοικτή θάλασσα έξω από την Τουρλίδα.
Ένα έργο που εμπνεύστηκε και έκανε πράξη, ο Χαρίλαος Τρικούπης. Στην μια άκρη της χωμάτινης αυτής λωρίδας, οι παρυφές της πόλης και στην άλλη, μέσα στην λιμνοθάλασσα, η Τουρλίδα, με τα παράξενα αυτά σπιτάκια, που ονομάζονται πελάδες. Τα μικρά αυτά σπιτάκια είναι πασαλόπηκτα, και στην αρχή, στην πρώτη τους μορφή, ήταν φτιαγμένα από παλούκια, καλάμια, ψαθί, και βούρλα και αργότερα, έγιναν ξύλινα. Τις πελάδες χρησιμοποιούσαν οι ψαράδες σε όλη την έκταση της λιμνοθάλασσας, για να αποθηκεύουν τα εργαλεία και τα σύνεργά τους και να μένουν εκεί μόνοι τους τον χειμώνα.
Με τα μέσα της εποχής εκείνης, με βάρκες χωρίς μηχανές και με έλλειψη μέσων μεταφοράς, το Μεσολόγγι τους έπεφτε μακριά κι έτσι πήγαιναν στην πόλη μόνο κάθε δέκα μέρες περίπου. Το καλοκαίρι όμως, έπαιρναν μαζί τους και την οικογένειά τους κι έμεναν εκεί όλοι μαζί. Στην συνέχεια, ήρθαν οι μηχανοκίνητες βάρκες, τα αυτοκίνητα κι οι δρόμοι. Οι μετακινήσεις έγιναν πιο εύκολες, η ζωή απέκτησε ανέσεις κι οι πελάδες εγκαταλείφθηκαν.
Μερικοί ιδιώτες και παλιοί ψαράδες, ωστόσο, ξαναγυρίσαμε στην Τουρλίδα στα χρόνια του '40 και του '50. Ανακαινίσαμε τις παλιές, ρημαγμένες, πελάδες με δικά μας έξοδα ή φτιάξαμε καινούριες, με ξύλα και με τον παραδοσιακό πάντα τρόπο, και τις συντηρούμε μέχρι σήμερα, με όλον τον κόπο, τα έξοδα και κυρίως το μεράκι, που χρειάζεται, για να διατηρηθεί ένα σπίτι μέσα στα νερά ή σε ασταθή εδάφη. Όταν πρωτοπήγαμε να αποικίσουμε ξανά την Τουρλίδα, τα πάντα ήταν σε κατάσταση ημιάγρια.
Οι πελάδες λειτουργούσαν χωρίς φως και νερό και το νομικό τους καθεστώς ήταν ασαφές, εφ' όσον επρόκειτο για κατοικίες σε χώρο ή μάλλον, σε νερά δημόσια. Έπειτα από διαβουλεύσεις και διευθετήσεις με το Δημόσιο, φαίνεται να αναγνώρισαν και οι δύο πλευρές ότι οι πελάδες είναι χτισμένες σε δημόσιες εκτάσεις, άλλες σε οικόπεδα, άλλες σε θάλασσα, και ότι οι πελαδούχοι-κάτοικοι δεν θεμελίωναν δικαιώματα κυριότητας.
Το κράτος, από την δεκαετία του ’70, μίσθωνε τις πελάδες στους κατοίκους-πελαδούχους μέχρις και τα μέσα της δεκαετίας του ’90. Αργότερα, με την συναίνεση της ΚΕΔ, και με σύμφωνες γνώμες του Δήμου, της ΔΕΗ, του ΟΤΕ και της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, χορηγήθηκαν ως κοινωνικά αγαθά στους πελαδούχους παροχές ρεύματος, νερού και τηλεφώνου.
Υπάρχουν αλήθεια πολλοί «καταπατητές», που να αποδέχονται ότι ο χώρος στον οποίο δημιούργησαν την μικρή παραδοσιακή πελάδα τους, ανήκει στο Δημόσιο και να πληρώνουν μίσθωμα για την χρήση αυτή;
Στην πορεία των χρόνων, οι μισθώσεις που γινόταν, μετατράπηκαν χωρίς λόγο, σε πρόστιμα αυθαίρετης χρήσης (ΠΑΧ), καθεστώς που ισχύει έως σήμερα. Και αυτό το αποδεχτήκαμε, γιατί ο σκοπός μας ουδέποτε ήταν η ιδιοποίηση των εκτάσεων που βρίσκονται οι πελάδες μας, αλλά η διαβίωσή μας στις πελάδες, η χρήση των πελάδων μας.
Ορισμένα αλλά απαραίτητα στοιχεία είναι καλό να αναφερθούν παρακάτω, γιατί η έννοια «περιβάλλον» είναι τεράστια, και οι αναλύσεις πάνε και έρχονται, ανάλογα με την σκοπιά που ο καθένας βλέπει τα πράγματα. Είναι σίγουρο όμως ότι το «περιβάλλον», χοροπηδάει σήμερα στον ίδιο χορό της φωτιάς που χοροπηδάει και η έννοια της δημοκρατίας. Ο καθένας τα χρησιμοποιεί όπως του αρέσει. Όλοι γνωρίζουν σχεδόν τα πάντα, λίγοι κατέχουν, ακόμα όμως λιγότεροι προσπαθούν να μάθουν.
- Το 1971 υπογράφηκε στην πόλη Ramsar, η ομώνυμη συνθήκη για την προστασία των υγροτόπων, που επικυρώθηκε από την Ελλάδα το 1974.
Θυμίζουμε ότι οι πελάδες υπάρχουν στην Τουρλίδα, πριν από το 1885, δηλαδή περίπου έναν αιώνα πριν την συνθήκη Ramsar.
- λογική βέβαια των προστατευόμενων περιοχών, είτε υγροτοπικών, είτε όχι, εμπεριέχει και κάποιες αντιφάσεις που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη: α) χωρίζει την φύση σε άξια προστασίας και μη άξια προστασίας ή άξια υποβάθμισης, β) το ποιες περιοχές είναι άξιες προστασίας ή όχι, είτε είναι υποκειμενικό, είτε γίνεται μέσα από διαβουλεύσεις, και συγκρούσεις μεταξύ ποικίλων συμφερόντων, γ) συνήθως εξοστρακίζεται από αυτές ο παράγοντας «άνθρωπος», θεωρώντας κάθε του δραστηριότητα ως εν δυνάμει επιβλαβή, οδηγώντας έτσι τις τοπικές κοινωνίες σε μαρασμό.
- Οι πιο σύγχρονες προτάσεις διαχείρισης πρέπει να προσανατολίζονται προς προγράμματα που να περιλαμβάνουν τον άνθρωπο σαν αναπόσπαστο μέρος του οικοσυστήματος. Αυτό που πρέπει να αντιμετωπισθεί είναι η αλόγιστη κατασπατάληση των φυσικών πόρων και η ρύπανση και όχι η εκδίωξη του ανθρώπου. Έτσι, σε όλες τις προτάσεις πρέπει να γίνεται λόγος για βιώσιμη ανάπτυξη και στήριξη των ήπιων και παραδοσιακών δραστηριοτήτων σε συνδυασμό με τις σύγχρονες γνώσεις της οικολογίας και της ανάπτυξης. Με αυτόν τον τρόπο οι τοπικές κοινωνίες και μπορούν να αναπτυχθούν οικονομικά και να υιοθετήσουν μια πιο υπεύθυνη στάση απέναντι στο φυσικό τους περιβάλλον.
- Η συνθήκη Ramsar, δεν απαγορεύει οποιαδήποτε παρέμβαση και ανθρώπινη παρουσία στις προστατευόμενες περιοχές, αλλά μόνο αυτές που υποβαθμίζουν και διαταράσσουν το οικοσύστημα.
- Το 1979, η τότε ΕΟΚ, θέτει σε ισχύ την οδηγία 79/409/ΕΟΚ «για την προστασία των άγριων πουλιών», που στηρίζεται στην συνθήκη Ramsar. Πέραν των όσων «θέλουν να μας λένε», η εν λόγω οδηγία λέει επίσης ότι :
- Οι ρυθμίσεις για την προστασία πρέπει να προσαρμοστούν στις φυσικές ισορροπίες και στα όρια του λογικού, αφού ληφθούν υπόψη οι ειδικές συνθήκες που επικρατούν στις διάφορες περιοχές.
- Τα μέτρα που θα ληφθούν πρέπει να ανταποκρίνονται στις οικολογικές, επιστημονικές και μορφωτικές απαιτήσεις, λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη τις οικονομικές και ψυχαγωγικές απαιτήσεις.
- Τα κράτη μέλη οριοθετούν ζώνες προστασίας στα πιο κατάλληλα σε αριθμό και επιφάνεια εδάφη. Όλοι στο Μεσολόγγι γνωρίζουμε ότι τα αποδημητικά άγρια πουλιά, τα θαυμάζουμε στην περιοχή που είναι τα τηγάνια των αλυκών, αριστερά από τον δρόμο προς την Τουρλίδα και στην λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας και όχι στο Νησί της Τουρλίδας.
- Τα κράτη μέλη πρέπει να οριοθετούν τις ζώνες προστασίας, αποφεύγοντας τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις. Πώς γίνεται αυτό όταν από τον δίαυλο, που είναι μεταξύ της Τουρλίδας και της νήσου Τουρλίδας, περνάνε καθημερινά καράβια, ταχύπλοα, πλοία και βάρκες (με ταχύτητες μεγαλύτερες των 5 χιλιομέτρων ανά ώρα), στην δε Τουρλίδα λειτουργούν αναψυκτήρια και κέντρα διασκεδάσεως νυχθημερόν ; Διανοείται και τολμά κανείς να πει ότι για να είναι ήρεμα τα πουλιά, πρέπει να σταματήσει η δίοδος των πλοίων στο λιμάνι Μεσολογγίου και να κλείσουν τα κέντρα διασκέδασης στην Τουρλίδα, με την ίδια ευκολία που λένε ότι πρέπει να γκρεμιστούν οι πελάδες;
- Το 1986, ψηφίζεται στην Ελλάδα, ο νόμος 1650/1986 «για την προστασία του περιβάλλοντος».
- Το 1992, τίθεται σε ισχύ η οδηγία 92/43/ΕΟΚ «για την διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της άγριας πανίδας και χλωρίδας». Με την οδηγία αυτή 92/43, ιδρύεται το ευρωπαϊκό οικολογικό δίκτυο ειδικών ζωνών διατήρησης, που ονομάζεται Natura 2000.
Αυτές βέβαια τις περιβαλλοντικές προτροπές, εμείς οι πελαδούχοι τις έχουμε από πολλών δεκάδων ετών εφαρμόσει στην πράξη, κρατώντας ως κόρη οφθαλμού αυτή την αρμονική και ήπια διαβίωση στο περιβάλλον της Τουρλίδας , όπως όλοι οι σώφρονες πολύ καλά γνωρίζετε . Έτσι σήμερα, αυτά τα παραδοσιακά στολίδια έχουν γίνει τα σήματα κατατεθέντα της πόλης μας. Οποιαδήποτε αναφορά στον παγκόσμιο κυβερνοχώρο ( internet ) αφορά το Μεσολόγγι, μετά την ιστορική ηρωική έξοδο των Προγόνων μας το 1826, δείχνει πρώτα από όλα τις πελάδες . Δεν δείχνει τα διάφορα «προτεινόμενα» από τις τόσες πολλές, και πολύ καλά αμειβόμενες, περιβαλλοντικές μελέτες.
- Το 1993, με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Ε.Ε.), ανατέθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ και εκπονήθηκε μελέτη με τίτλο «Ολοκληρωμένη Διαχείριση Συμπλέγματος Υγροτόπων Μεσολογγίου-Αιτωλικού». Με βάση την μελέτη αυτή και κατ’ επιταγή του ν.1650/86, εκδόθηκε η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), 1319/1993, που οριοθετούσε επιμέρους ζώνες και καθόριζε τις χρήσεις και δραστηριότητες που μπορούν να λαμβάνουν χώρα σε αυτές τις ζώνες. Η ΚΥΑ 1319 /1993 , στην σελίδα 8004 αναφέρει ότι επιτρέπεται η ίδρυση παραθεριστικού οικισμού στην Τουρλίδα και σε τμήμα του νησιού Τουρλίδας, σύμφωνα με μελέτες που θα πρέπει να υποβληθούν από την ΚΕΔ, εντός 2 ετών από την έναρξη ισχύος της παρούσης ΚΥΑ. Φυσικά, ουδέποτε έγιναν οι προβλεπόμενες μελέτες για την Τουρλίδα και το νησί της Τουρλίδας, με σκοπό την δημιουργία αυτού του παραθεριστικού οικισμού. Γιατί άραγε;
- Τον Νοέμβριο 1997 το ΥΠΕΧΩΔΕ εξέδωσε « Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη Συμπλέγματος Υγροτόπων Μεσολογγίου Αιτωλικού » , και τον Ιούλιο 1998, η ΚΕΔ εξέδωσε την τελική πρόταση για την « Ειδική Οικολογική Διαχειριστική Μελέτη Τουρλίδας και Ν. Τουρλίδας Μεσολογγίου », η οποία όπως προαναφέρθηκε, ήταν διαμετρικά αντίθετη στα όσα καθόριζε η ΚΥΑ 1319/1993, για την περιοχή μας.
- Το 1997, το Δημοτικό Συμβούλιο της Ι.Π. Μεσολογγίου (αριθμός απόφασης 84/97), μετονομάζει τους οικισμούς Τουρλίδας και Νησί Τουρλίδας, σε « ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΟΙΚΙΣΜΟ ΤΟΥΡΛΙΔΑΣ» και « ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΟΙΚΙΣΜΟ ΝΗΣΙ ΤΟΥΡΛΙΔΑΣ».
- Το 2000, μετά από καταγγελίες «κάποιων ευαίσθητων. . . . οικολογικά πολιτών», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οδήγησε την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
- Το 2002 το ΥΠΕΧΩΔΕ με το με Αρ.Πρωτ. Οικ 57856/1821, 25/4/2002, αποστέλλει την «Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη και Σχέδιο Π.Δ/γματος της προστατευόμενης περιοχής των υγροτόπων Μεσολογγίου Αιτωλικού και της ευρύτερης περιοχής τους (συμπεριλαμβάνονται οι νήσοι Εχινάδες Ν.Κεφαλληνίας)», προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία δημοσιοποίησης του σχεδίου Π.Δ/γματος και να αποσταλούν οι απόψεις των τοπικών φορέων στα Νομαρχιακά Συμβούλια. Στο εν λόγω σχέδιο μεταξύ άλλων, προβλεπόταν
- Στην Τουρλίδα και Ν.Τουρλίδας θα χρησιμοποιηθούν ως ελαφρά οικοτουριστικά καταλύματα οι υφιστάμενες αλλά και νέες πελάδες.
- Επιβάλλεται η κατεδάφιση η κατεδάφιση όλων των μη νόμιμων κατασκευών (κυρίων και βοηθητικών) επικειμένων, πλην των πελάδων στην Τουρλίδα και Ν.Τουρλίδας.
- Οι υφιστάμενες πελάδες είναι δυνατόν με νομοθετική ρύθμιση να κηρυχθούν διατηρητέα κτίσματα θεωρούμενες ως μοναδικής αρχιτεκτονικής αξίας τοπικής λαϊκής αρχιτεκτονικής.
- Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Αιτωλοακαρνανίας με την απόφαση 125/2002, και αφού έλαβε υπόψη του τις εισηγήσεις των τοπικών φορέων, γνωμοδοτεί αρνητικά και απορρίπτει το ανωτέρω Σχέδιο Π.Δ/γματος. Παρόλα αυτά το ΥΠΕΧΩΔΕ, επανέρχεται με το με Αρ.Πρωτ. Οικ 135315/5528, 12/12/2002, έγγραφό του που στηρίζεται όχι στην απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου, αλλά στα συνημμένα που είχε η αρνητική απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου. Επανέρχεται και αλλάζει ολοκληρωτικά το σχέδιο Π.Δ/ματος, πετώντας στο καλάθι των αχρήστων τις περιβαλλοντικές μελέτες, τις συζητήσεις με την τοπική κοινωνία και τις θέσεις αυτής , τις θέσεις των Δημοτικών και Νομαρχιακών Συμβουλίων. Με βάση λοιπόν το ολοκληρωτικά αλλαγμένο σχέδιο Π.Δ/γματος και παρά τις συχνά αποστελλόμενες θέσεις και διαμαρτυρίες τοπικών φορέων, Δημοτικών αρχών και Νομαρχιακών αρχών, καθώς και Βουλευτών της Αιτωλοακαρνανίας, δημιουργήθηκε, ολοκληρώθηκε και ψηφίστηκε η ΚΥΑ 22306/2006.
- Το 2004, ασκήθηκε η προσφυγή της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων κατά της Ελλάδας, (Υπόθεση C-166/04, 2/4/2004). Η απόφαση ήταν καταδικαστική για την Ελλάδα, «για την μη θέσπιση και εφαρμογή ενός συνεκτικού συγκεκριμένου και ολοκληρωμένου νομικού καθεστώτος ικανού να εξασφαλίσει τη βιώσιμη διαχείριση και αποτελεσματική προστασία της λιμνοθάλασσας, παραβαίνοντας την οδηγία 79/409/ΕΟΚ περί διατηρήσεως των αγρίων πτηνών, όπως αναφέρεται στο άρθρο 4, παράγρ. 1 και 2 ». Η χώρα μας δηλαδή καταδικάστηκε ( 1η καταδίκη ), στις 27/10/2005, γιατί δεν οριοθέτησε και δεν θεσμοθέτησε τα όσα ο νόμος 1650/86 και η ΚΥΑ 1319/1993 έλεγε ότι θα γίνουν, και όχι «για τους καταπατητές πελαδούχους που δεν σέβονται την συνθήκη Ramsar», όπως ψευδώς διαδίδουν οι πολέμιοι των πελάδων.
- Από την «καταγγελία» μέχρι την «καταδίκη» υπάρχουν πολλά στάδια που κρατούν ένα έως δύο χρόνια. Μετά την καταγγελία που μπορεί να κάνει οποιοσδήποτε πολίτης ή οργάνωση και για οποιοδήποτε θέµα ακολουθούν τα εξής στάδια από πλευράς Ε.Ε : επιστολή όχλησης, προειδοποιητική επιστολή, αιτιολογημένη γνώμη, προσφυγή στο ∆ικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (∆ΕΚ). Εάν το ∆ΕΚ εκδώσει 1η καταδικαστική απόφαση, αυτή είναι χωρίς πρόστιµα .
- Στην συνέχεια, εάν δεν υπάρξει συμμόρφωση, ακολουθούν τα στάδια : επιστολή συμμόρφωσης, προειδοποιητική επιστολή, αιτιολογημένη γνώμη, νέα παραπομπή στο ∆ικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων το οποίο εάν εκδώσει 2η καταδικαστική απόφαση , θα επιβάλλει και χρηματικά πρόστιμα.
- Τον Οκτώβριο του 2004 η ΚΕΔ μας γνωρίζει ότι η περιοχή Τουρλίδα και νησί Τουρλίδας περιλαμβάνεται στο προτεινόμενο για θεσμοθέτηση «Εθνικό Πάρκο Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου-Αιτωλικού κάτω ρου και εκβολών ποταμών Αχελώου και Ευήνου και νήσων Εχινάδων». Μας γνωστοποιεί επί πλέον ότι το σχέδιο της καινούργιας ΚΥΑ θεσμοθέτησης της ανωτέρω περιοχής, βρίσκεται στο στάδιο των υπογραφών από τους αρμόδιους Υπουργούς.
- Το 2005, μας γνωστοποιείται ότι τα όσα αναφέρονται για την ΠΠ3 (και στην Τουρλίδα και στο νησί Τουρλίδας), αφορούν αποκλειστικά και μόνο στη χρήση των πελάδων, τις οποίες το Ελληνικό Κράτος αποδέχεται και τις οριοθετεί ως ζώνη ΠΠ3,
( έγγραφο 16521/433, 2-2-2005 –ΥΠΕΧΩΔΕ ), και
(έγγραφο 1451[ 1155 ], 29-3-2005 Υφυπουργού ΥΠΕΧΩΔΕ κ. Καλογιάννη ).
- Το 2006, εσπευσμένα, λόγω της ήδη παραπομπής και 1ης καταδίκης της Ελλάδος, υπογράφεται η ΚΥΑ 22306/2006 η οποία καθορίζει ότι η Τουρλίδα περιλαμβάνεται στην περιφερειακή περιοχή ΠΠ3 και το νησί Τουρλίδας χωρίζεται σε Ζώνες ΑΠ1 (απόλυτη προστασία), ΠΦ2 (προστασία της φύσης) και ΠΠ3 όπου υπάρχει η μεγαλύτερη συγκέντρωση των πελάδων.
Τα απλά ερωτήματα που μας δημιουργούνται είναι :
1. - Γιατί αγνοήθηκε η πολιτική βούληση των τεσσάρων Υπουργών όπως αυτή εκφράστηκε στην ΚΥΑ 1319/1993 και αντί για μελέτη ίδρυσης Παραδοσιακών Οικισμών , καταρτίσθηκε μια νέα ΚΥΑ (22306/2006), που δημιουργεί τις προαναφερόμενες ζώνες ;
2. - Γιατί στην σελ. 4209, παράγραφος 10, του ΦΕΚ 477/31.5.2006 (ΚΥΑ 22306/2006), αναφέρεται ότι για την εν λόγω ΚΥΑ, ελήφθη υπόψη η απόφαση 125/2002, του Νομαρχιακού Συμβουλίου ; Η απόφαση αυτή ως αρνητική και μη αρεστή, ζητήθηκε να τροποποιηθεί και τελικά μεθοδευμένα, να μην υπάρξει ποτέ η νέα θέση των Νομαρχιακών Αρχών, επειδή όπως γράφεται στην ιδία παράγραφο 10, « παρήλθε η προβλεπόμενη προθεσμία χωρίς το Νομαρχιακό Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει εκ νέου ». Είναι δυνατόν η γνώμη της τοπικής κοινωνίας να μην λαμβάνεται υπόψη επειδή παρήλθε η προθεσμία ; Τα αποτελέσματα εφαρμογής της ΚΥΑ, θα τα υφιστάμεθα για μία ζωή εμείς, και όχι οι συντάκτες της.
3. - Γιατί στις ζώνες που δημιουργήθηκαν από υπηρεσιακούς παράγοντες δεν ζητήθηκαν και φυσικά δεν ελήφθησαν υπόψη οι θέσεις και απόψεις των τοπικών φορέων και των κατοίκων πελαδούχων ;
4. - Γιατί η ζώνη ΠΠ3 που αυθαίρετα δημιουργήθηκε, περικλείει την μεγαλύτερη συγκέντρωση των πελάδων και όχι όλες τις υφιστάμενες πελάδες ;
5. - Γιατί δεν έγινε επέκταση της ΠΠ3, όπως ζητούσε με επιστολές στον Υπουργό και Υφυπουργό ΥΠΕΧΩΔΕ, ο Δήμαρχος της Ι.Π. Μεσολογγίου και ο σύλλογος των κατοίκων πελαδούχων, ώστε να συμπεριληφθούν σε αυτή όλες οι πελάδες ; ( η προφορική απάντηση των υπηρεσιακών παραγόντων του ΥΠΕΧΩΔΕ ήταν ότι δεν έλαβαν παρόμοιο αίτημα. . . . Τα υπάρχοντα έγγραφα όμως τους διαψεύδουν. . .).
Παρά την απαξίωση λοιπόν στην γνώμη της τοπικής κοινωνίας, ψηφίζεται η 22306/2006 ΚΥΑ. Στην εν λόγω ΚΥΑ, δεν αναφέρεται πουθενά κάποιο άρθρο που να έχει άμεση ή έμμεση σχέση με κάποια « κατεδάφιση των υπαρχόντων σήμερα πελάδων» . ( να δούμε τι παράγοντα, «περιβαλλοντικό» ή ιδιοκτησιακό θα βρουν πάλι για να υποστηρίξουν το αντίθετο ).
Για την χρήση λοιπόν των πελάδων, ( και εναρμονισμένα πλέον με τις νόμιμες περιβαλλοντικές συνθήκες ), καθορίζεται στην ΚΥΑ 22306/2006, ότι επιτρέπονται :
« . . . η διημέρευση και διανυκτέρευση και η δημιουργία της αναγκαίας υποδομής σε μεμονωμένα διακριτά καταλύματα εμβαδού εκάστου μέχρι 50 τ.μ. και συνολικού ύψους μέχρι 5 μ. από το πέριξ φυσικό έδαφος. . . . », σελίδα 4212, παρ. Β.γ.
« . . . τα θαλάσσια λουτρά και ελαφρά υποδομή για εξυπηρέτηση των λουομένων (ανάλογος εξοπλισμός, σκιάδες, αποδυτήρια, ντους, τουαλέτες κ.λ.π.) . . . », σελίδα 4212, παρ. Β.γ.
. . . η συντήρηση των υφισταμένων ξύλινων προβλητών πρόσδεσης-ελλιμενισμού σκαφών και γαϊτών . . . », σελίδα 4212, παρ. Β.γ.
« . . . η εκτέλεση έργων που αποσκοπούν στη διαχείριση, συντήρηση και λειτουργία των επιτρεπομένων δραστηριοτήτων και εγκαταστάσεων . . .», σελίδα 4210, παρ. Α2.
Επιπλέον στην ζώνη ΠΦ2 ( πιο αυστηρή περιβαλλοντικά ), επιτρέπονται :
« . . .η χρήση και συντήρηση του υφισταμένου οδικού δικτύου για εξυπηρέτηση των επιτρεπομένων δραστηριοτήτων . . .», σελίδα 4211, παρ. Α3, β,5
Όλοι οι πολιτικοί της κεντρικής και της τοπικής πολιτικής σκηνής, έχουν εκφράσει πολλές φορές την θέση ότι δεν πρόκειται να κατεδαφιστούν οι πελάδες του Μεσολογγίου.
Είναι πρόσφατη η θέση του Υπουργού ΥΠΕΧΩΔΕ κ. Σουφλιά, ο οποίος είπε σε σύσκεψη στην περιοχή τον Μάιο του 2005, ότι «δεν πρόκειται να κατεδαφιστεί καμία ξύλινη πελάδα, που αποτελεί την ταυτότητα του Μεσολογγίου και θα βρεθεί η κατάλληλη λύση ».
- Τον Μάιο 2007, ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης κ. Λέανδρος Ρακιντζής, μετά την επιθεώρηση στην περιοχή της Τουρλίδας, είπε ότι δεν πρόκειται να γίνουν κατεδαφίσεις, σε καμία πελάδα στην Τουρλίδα, χαρακτήρισε δε την υπάρχουσα κατάσταση ως ήπια και ως κατάσταση για την οποία μπορεί να βρεθεί λύση, συμφωνώντας απόλυτα με τα λεχθέντα το 2005 από τον Υπουργό ΥΠΕΧΩΔΕ, κ. Σουφλιά.
- Τον Ιούνιο 2007, το Δημοτικό Συμβούλιο της Ι.Π.Μεσολογγίου, αποφάσισε ομόφωνα την συνέχιση της υδροδότησης των πελάδων, παρα την αντίθετη άποψη της ΚΕΔ Αιτωλ/νίας.
Διαμετρικά αντίθετα από όλα τα παραπάνω, υπήρχε εκ μέρους της ΚΕΔ Αιτωλ/νίας έως και το Καλοκαίρι του 2007, μια συνεχής αποστολή πρωτοκόλλων διοικητικής αποβολής των πελαδούχων και πρωτοκόλλων κατεδάφισης των πελάδων, και μία συνεχής επίδειξη δύναμης στον τοπικό τύπο και τους τοπικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς (του Αγρινίου κυρίως) , από τον πρώην προϊστάμενο της εν λόγω υπηρεσίας. Ήταν καθημερινή σχεδόν η αλληλογραφία του με προϊστάμενα και υφιστάμενα κλιμάκια, με στόχο (ζωής του από ότι φαίνεται), το να γκρεμίσει τις πελάδες ή να δημιουργήσει συνθήκες μη διαβίωσης στην περιοχή, εκδιώκοντας τους πελαδούχους, είτε με απειλές διακοπής κοινωνικών αγαθών (ρεύμα, νερό), είτε με απειλές και εφαρμογή υπερβολικών αυξήσεων στα ΠΑΧ, γνωρίζοντας ότι απευθύνεται σε χαμηλά κατά κανόνα οικονομικά στρώματα.
Έτσι δημιουργούσε στην περιοχή κοινωνική αναστάτωση, μεταφέροντας γηπεδικές συνήθειες και συνθήκες έντασης και αμφισβήτησης των πάντων κατά πάντων. ΄Ηταν προκλητική και καθημερινή η όχλησή του προς τις προϊστάμενες αρχές, προς τον Εισαγγελέα Μεσολογγίου, προς την Αστυνομία, προς τον Λιμενάρχη, προς την ΔΕΥΑΜ, προς την ΔΕΗ, προς τον Περιφερειάρχη και προς όλους όσους θεωρούσε ότι θα τον «βοηθήσουν» να «αποκαταστήσει την τάξη» στην περιοχή, να καταδικάσει και να «εξοστρακίσει» τους πελαδούχους και να «σώσει» τον Νομό Αιτωλ/νίας από το έγκλημα της «ύπαρξης των πελάδων».
Εμείς οι Μεσολογγίτες, απαιτούμε διάλογο με τις τοπικές υπηρεσίες, πιστεύουμε δε ότι δεν οδηγούν πουθενά οι αλαζονικές προκαταλήψεις που προέρχονται από το παρελθόν. Είναι μέσα μας βαθειά ριζωμένο, σαν παρακαταθήκη από τους ελεύθερους προγόνους μας, ότι η βία, η καταστολή και ο μονόλογος της εξουσίας, πυροδοτούν αντιστάσεις και διενέξεις που όλοι πρέπει να αποφεύγουμε.
Βέβαια δεν μας έλεγε ο πρώην προϊστάμενος της ΚΕΔ, τι θα απογίνει η περιοχή αν πραγματοποιηθούν τα όνειρά του και οι « υποχρεωτικές και καταναγκαστικές » αλλά και σύμφωνα με τον νόμο υπερβολικές ενέργειές του ; Και αν βρεθεί και δοθεί από το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, κάποια λύση στο ιδιοκτησιακό καθεστώς ή στο καθεστώς χρήσης ; Και αν παραχωρηθούν αυτές οι περιοχές στον Δήμο Ι.Π. Μεσολογγίου ; Μήπως φαντάζουν τότε σαν «γραφικές» οι θέσεις και ενέργειές του ; Μήπως για να ήταν πιο αποτελεσματικός και «θαρραλέος», όπως συχνά διατυμπανίζει στα τοπικά μέσα ενημέρωσης θα έπρεπε να «επικηρύξει» τους κατοίκους πελαδούχους, για να τελειώνει μια και έξω μαζί τους ;
Ευτυχώς το Υπουργείο Οικονομικών έ κ ρ ι ν ε την π ρ ο σ φ ο ρ ά του ανωτέρω προϊσταμένου και τον μετέθεσε στην Εφορία Αγρινίου, επαναφέροντας αν μη τι άλλο κοινωνική δικαιοσύνη και ανθρώπινη συμπεριφορά των κρατικών λειτουργών στους πολίτες .
Παρόλα αυτά ο εν λόγω πρώην προϊστάμενος, εμφανίζεται συνεχώς στα μέσα ενημέρωσης και συνεχίζει να κατηγορεί όλους και όλα προκαλώντας πλέον την φαιδρότητα. Αλήθεια τι μέτρα έλαβε ο Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης κ. Λέανδρος Ρακιτζής για τον εν λόγω δημόσιο υπάλληλο και τις συνεχιζόμενες πράξεις του ;
Άραγε τι μπορεί να υποθέσει ο απλός Μεσολογγίτης ; Ότι πρέπει να αποκοπεί από την παράδοσή του που είναι ο τρόπος ζωής του στις πελάδες, ότι τον κοροϊδεύει το κράτος και οι πολιτικοί του, ή ότι τον κυνηγούν οι διάφοροι υπηρεσιακοί παράγοντες ;
Πιστεύουμε ακράδαντα , ότι το μείζον πρόβλημα των περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων στην περιοχή μας, δεν γίνεται από την παραμονή και ανάδειξη των πελάδων, αλλά :
- από την διοχέτευση στην λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου και Αιτωλικού φυτοφαρμάκων,
- από τις ανεξέλεγκτες αμμοληψίες στον Αχελώο και στον Εύηνο,
- από την ανεξέλεγκτη λαθροθηρία,
- από την κλοπή υδάτινων πόρων με την κατασκευή ήδη τριών φραγμάτων στον Νομό μας (Μόρνος, Καστράκι, Στράτος) και τέλος
- από την σχεδιαζόμενη εκτροπή του Αχελώου.
Έτσι η λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου και του Αιτωλικού, θα μετατραπεί σε μια απέραντη αλυκή, λόγω της μεγάλης έλλειψης γλυκού νερού που θα καταλήγει σε αυτήν κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και λόγω των μεγάλων εξατμίσεων κατά την ίδια περίοδο. Θα γίνει επομένως ακατάλληλη για την επιβίωση κάθε οργανισμού.
Αλήθεια ποιά ήταν η θέση των ευαίσθητων περιβαλλοντολόγων όταν γινόταν οι τεράστιες σε όγκο αμμοληψίες από τον Εύηνο για την κατασκευή της γέφυρας Ρίου – Αντιρρίου ; Μήπως η φθηνότερη μεταφορά των υλικών από τις μεγάλες κατασκευάστριες εταιρείες ήταν παραπάνω από την προστασία του περιβάλλοντος, οπότε όλοι έκαναν και κάνουν ότι δεν γνωρίζουν ;
Ποια ήταν και ποιά είναι η θέση των οικολόγων «φίλων» μας και του πρώην προϊσταμένου της ΚΕΔ Αιτωλ/νίας για τα παραπάνω ;
Οι, σύμφωνα με τους «φίλους» μας, «καταπατητές με τις πελάδες», προκαλούν την ίδια σε βαρύτητα και σε έκταση « περιβαλλοντική επιβάρυνση » με όλα τα παραπάνω ;
Φαίνεται ότι με το πρόσχημα της "προστασίας της φύσης" κάποιοι προσπαθούν να καθορίσουν "φέουδα", που ονειρεύονται ότι θα τα διαχειρίζονται όπως τους αρέσει, παρακάμπτοντας την θέση της τοπικής κοινωνίας την ηρεμία και την παράδοση της κάθε περιοχής. Οι "γαρνιτούρες" σ' αυτό το πιάτο της αποκλειστικής διαχείρισης ολόκληρης της νοτιοδυτικής Αιτωλοακαρνανίας, εξασφαλίζονται με την επισήμανση του περάσματος και της προστασίας κάποιων πουλιών….. Αυτά, παρέχουν το πρόσχημα της "επείγουσας" ανάγκης για την μονομερή και ανισοβαρή "οικολογική" προστασία… της περιοχής.
Φυσικά τα κοινοτικά κονδύλια για το «περιβάλλον», είναι πολύ μεγάλα και πρέπει να απορροφηθούν και να . . . διαμοιραστούν. . . .
Μέσω ΕΠΠΕΡ ( Επιχειρισιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον), διακινήθηκαν και θα διακινηθούν προς εκτέλεση διαφόρων έργων τα παρακάτω αστρονομικά ποσά :
Έτη 2000-2005 διακινήθηκαν 629.856.773,00 ΕΥΡΩ
Έτη 2007-2013 θα διακινηθούν 4.300.000.000,00 ΕΥΡΩ
Από τα χρήματα αυτά, διακινήθηκαν και θα διακινηθούν για « προστασία και διαχείριση βιοτόπων, οικοτόπων, προστασία ειδών, χρηματοδότηση φορέων διαχείρισης και προστασία περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλους » :
Έτη 2000-2005 διακινήθηκαν 54.880.888,00 ΕΥΡΩ
Έτη 2007-2013 θα διακινηθούν 180.000.000,00 ΕΥΡΩ
Επίσης τα έτη 2007-2013, θα διακινηθούν 153.000.000,00 ΕΥΡΩ, για «άλλες υποστηρικτικές δράσεις, για ενδυνάμωση λειτουργίας φορέων και μηχανισμών περιβαλλοντικής πολιτικής, για μελέτες και εξοπλισμό για παρακολούθηση περιβαλλοντικών παραμέτρων ».
Τα ερωτήματά μας βέβαια και εδώ, δικαιολογημένα :
1. - Τι καλύτερο είδαμε με αυτά τα χρήματα για την περιοχή μας, για την Αιτωλοακαρνανία ;
2. - Πού κατέληξαν αυτά τα χρήματα ; Μήπως οι φίλοι μας «περιβαλλοντολόγοι» και οι ασχολούμενοι με τις κατά καιρούς εκπονήσεις των πανάκριβων «περιβαλλοντικών» μελετών το γνωρίζουν ;
3. - Μήπως εδώ κρύβεται η πλήρης απαξίωση στην γνώμη των τοπικών κοινωνιών που γνωρίζουν καλύ-τερα την περιοχή τους, από τους διάφορους μελετητές και από αυτούς που θεσμοθετούν τις μελέτες ;
4. - Μήπως η παραχώρηση δικαιωμάτων και εξουσιών, για τη διαχείριση του περιβάλλοντος, στην ουσία δηλώνει την αδυναμία των κυβερνήσεων να αντεπεξέλθουν σε αυτή τη διαχείριση , συγχρόνως όμως πρέπει να βρεθεί, και ιδού βρέθηκε, ο τρόπος λήψης των κοινοτικών πόρων ;
5. - Μήπως σας διαφεύγει κύριοι της κεντρικής πολιτικής σκηνής ότι η τοπική αυτοδιοίκηση είναι η μόνη αρχή που στην ελληνική πραγματικότητα και ειδικά στην ύπαιθρο, διατηρεί την άμεση επαφή με το περιβάλλον, αλλά και το προνόμιο της οικειότητας και της προσωπικής σχέσης με το πολίτη ;
6. - Μα είναι τυχαίο το γεγονός ότι όλοι οι Δήμαρχοι και τα Δημοτικά Συμβούλια των τελευταίων τουλάχιστον είκοσι ετών, ασχέτως των κομματικών τους καταβολών, έχουν ταυτόσημες θέσεις για «παραμονή και ανάδειξη» των πελάδων ;
Όλοι τους είναι επίορκοι και ευνοούν την «καταστροφή του περιβάλλοντος και την παρανομία» ;
Μήπως αναγνωρίζουν έτσι την σπουδαιότητα της ύπαρξης, διατήρησης και βελτίωσης της περιοχής με τις πελάδες μας ;
Μήπως ως καλύτεροι γνώστες, πιστεύουν ότι «η διαμόρφωση του περιβάλλοντος πρέπει να γίνει με στόχο την ανάδειξη των πελάδων» και όχι ότι «οι πελάδες πρέπει να γκρεμιστούν, να θυσιαστούν για την προστασία του περιβάλλοντος και μετά βλέπουμε τι θα κάνουμε για αξιοποίηση στο ρημαγμένο περιβάλλον» ;
Μα νοείται περιβάλλον στην Τουρλίδα και Ν.Τουρλίδα, χωρίς τις πελάδες ;
7. - Κύριοι, που ασκείτε πολιτική και εξουσία. Δεν είναι δυνατόν η εκφρασθείσα από όλους τους πολιτικούς θέση, ( δια των λόγων, δεσμεύσεων και επερωτήσεων στην Βουλή των Ελλήνων ), για «μη κατεδάφιση και ανάδειξη των πελάδων», να μην έχει δημιουργήσει και το αντίστοιχο ξεκάθαρο νομικό καθεστώς. Μήπως επιτέλους ήρθε η στιγμή να δώσετε κατευθυντήριες γραμμές και οδηγίες στους υπηρεσιακούς παράγοντές σας να νομοθετήσουν, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις σας, και έμπρακτα να λύσουν τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν κάτω από το πρόσχημα και την επίκληση της «προστασίας του περιβάλλοντος» ;
Η ύπαρξη παρόμοιων με τα ανωτέρω καταστάσεων και κυρίως ο τρόπος με τον οποίο η κεντρική διοίκηση προωθούσε και προωθεί τα διάφορα νομοσχέδια για το περιβάλλον, οδήγησαν την Ευρωπαϊκή Ένωση στην συνθήκη Aarhus, στην οποία προσχώρησε και η Ελλάδα, ψηφίζοντας τον νόμο 3422/12.12.2005, που δεν τηρήθηκε στην εκπόνηση των περιβαλλοντικών σχεδίων για την περιοχή μας.
Η συνθήκη Aarhus, αναπτύσσεται διεξοδικά σε είκοσι δύο άρθρα και δύο παραρτήματα. Τρεις όμως είναι οι βασικοί άξονες, ή πυλώνες, πάνω στους οποίους οικοδομείται .
- Ο πρώτος πυλώνας ορίζει τα μέτρα για την πρόσβαση του κοινού στην περιβαλλοντική πληροφορία. Ανοίγει δηλαδή το δρόμο στον πολίτη για την εύκολη πρόσβασή του στις μέχρι σήμερα επτασφράγιστες πληροφορίες των υπηρεσιών. Ο πολίτης δεν είναι πλέον υποχρεωμένος να επικαλεστεί έννομο συμφέρον, και οι αρχές είναι υποχρεωμένες να διαθέσουν τις πληροφορίες τους και να συμμορφώνουν τους υπαλλήλους τους στην διευκόλυνσή του. Ταυτόχρονα υποχρεώνουν τις διοικητικές αρχές να δημοσιοποιούν τις περιβαλλοντικές πληροφορίες και να λογοδοτούν στους πολίτες τους.
- Ο δεύτερος πυλώνας, ίσως ο σημαντικότερος, καθιερώνει την συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων που έχουν σημαντικές επιπτώσεις για το περιβάλλον. Προβλέπει μάλιστα και τη συμμετοχή τους στην κατάρτιση και προπαρασκευή των περιβαλλοντικών προγραμμάτων και σχεδίων και την έγκαιρη και ικανή ενημέρωσή τους, ώστε η συμμετοχή τους να είναι ουσιαστική. Είναι δε σημαντικότερος αυτός ο πυλώνας, γιατί το έλλειμμα της συμμετοχής των πολιτών διαπιστώθηκε ότι είναι ένα αρνητικό φαινόμενο σε ολόκληρο τον πλανήτη, και γιατί ειδικά στην Ελλάδα το ερήμην των πολιτών αποτελεί παγιωμένη συμπεριφορά των κυβερνήσεων και των διαχειριστών της εξουσίας.
- Ο τρίτος πυλώνας πραγματεύεται την διευκόλυνση του πολίτη στην καταφυγή του στην δικαιοσύνη, σε κάθε σχεδόν περίπτωση που εκείνος θεωρεί ότι προσβάλλεται το περιβάλλον. Πρόκειται για τη θέσπιση εκείνης της ευχέρειας που λύνει τους γόρδιους σήμερα κόμπους των πολιτών όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με το κόστος των δικαστικών προσφυγών.
Επίσης η Κοινοτική Οδηγία 2003/35/ΕΚ, άρθρα 3(παρ.7) και 4 (παρ. 4) σχετικά με τα μέσα ένδικης προστασίας του κοινού κατά πράξεων ή παραλείψεων της Διοίκησης σχετικά με θέματα ενημέρωσης και συμμετοχής του κατά τη διαδικασία έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, οδήγησε στο ΦΕΚ 286Β / 2 Μαρτίου 2007, με διατάξεις που αποβλέπουν στην παροχή έννομης προστασίας του κοινού κατά πράξεων ή παραλείψεων της Διοίκησης. Έτσι διασφαλίζεται και κατοχυρώνεται πληρέστερα και πιο ολοκληρωμένα το δικαίωμα της ουσιαστικής συμμετοχής του κοινού, κατά την διαδικασία έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Με αυτό τον τρόπο ενισχύονται η εγκυρότητα και η διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων στα περιβαλλοντικά θέματα.
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι περισσότεροι από τους χειριστές και εισηγητές των θεμάτων που για εμάς είναι η ζωή μας, δεν έχουν καν επισκεφθεί την περιοχή μας. Γνωρίζουν ή αποκρύπτουν, αυτό το οποίο συνεχώς επικαλούνται και σαν σπαθί κουνάνε σε μας τους «μη γνωρίζοντες καταπατητές», ότι η συνολική έκταση της Ζώνης Ειδικής Προστασίας "Δέλτα Αχελώου, λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου-Αιτωλικού, εκβολές του Ευήνου ποταμού και νήσοι Εχινάδες" (GR2310001), η οποία έχει κηρυχθεί προστατευόμενη από την Ελλάδα κατ' εφαρμογή της συνθήκης Ramsar και της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ "περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών", είναι 336.870 στρέμματα, η δε περιοχή της Τουρλίδας και νήσου Τουρλίδας είναι περίπου 1.250 στρέμματα, με τις πελάδες να είναι διασκορπισμένες σε περίπου 250 στρέμματα ( 220 στο νησί Τουρλίδας και 30 στην Τουρλίδα), να καλύπτουν δηλαδή περίπου μόλις το 0,074 % της συνολικής έκτασης ;
Εμείς ως απλοί και ήρεμοι πολίτες, θέλουμε να ζήσουμε σε καθεστώς κοινωνικής ηρεμίας, όπως τόσα χρόνια κάναμε, σε πλήρη αρμονία και σεβασμό με το περιβάλλον μας. Εμείς επειδή ζούμε με τα παιδιά μας εδώ, το αγαπάμε και το φροντίζουμε το περιβάλλον μας ενώ οι αγαπητοί αυτόκλητοι «οικολόγοι» και οι κατ’ επάγγελμα «περιβαλλοντολόγοι», α μ ε ί β ο ν τ α ι για να εκπονούν μελέτες και να θεσπίζουν για το περιβάλλον. Αλήθεια το αγαπούν ;
Θέλουμε να πιστέψουμε ότι δεν μας εμπαίζουν, αλλά είναι τόσο δύσκολο με τις «ψεύτικες θέσεις» και τα έργα τους . . . . . . Επειδή αυτά τα πολιτισμικά, αρχιτεκτονικά, παραδοσιακά στοιχεία που λέγονται πελάδες, αναδεικνύουν την Ιερή Πόλη Μεσολογγίου, πιστεύουμε ότι είναι δυνατόν να γίνουν ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις που σαν επιστέγασμα ενός ουσιαστικού διαλόγου με τους τοπικούς κοινωνικούς και πολιτικούς φορείς που έως τώρα αγνοήθηκαν, και με σεβασμό στις Διεθνείς συνθήκες για την προστασία του περιβάλλοντος και με σεβασμό στην ιστορία και παράδοση της περιοχής, θα οδηγήσουν στην κοινωνική ηρεμία την περιοχή μας.
Πιστεύουμε επίσης ότι μία καταγραφή των υφιστάμενων σήμερα πελάδων αφενός μεν θα δείξει την ελάχιστη έκταση που αυτές καταλαμβάνουν, αφετέρου δε θα αποτρέψει την ανεξέλεγκτη από εδώ και πέρα εξάπλωσή τους.
Μέσα από έναν ειλικρινή διάλογο μεταξύ των εμπλεκομένων φορέων και των πελαδούχων, θα βρεθεί η πολυπόθητη χρυσή τομή σε αυτό το θέμα που ταλανίζει την περιοχή μας τα τελευταία χρόνια. Το πνεύμα της ΚΥΑ 1319/1993, που επιτρέπει την ίδρυση παραθεριστικού οικισμού στην Τουρλίδα και σε τμήμα της νήσου Τουρλίδας, δηλαδή στην περιοχή με τις πελάδες μας, σαφώς και ισχύει, αφού έγινε με βάση τον βασικό περιβαλλοντικό νόμο 1650/1986. Σαφώς ισχύει και η ΚΥΑ 22306/2006 που δημιουργεί τις ζώνες ΠΠ3 στην Τουρλίδα. Σαφώς υπάρχει το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών και το ΥΠΕΧΩΔΕ.. Σαφέστατα υπάρχουν και με ουσιαστικό λόγο, ο Δήμος της Ι.Π. Μεσολογγίου, η ΚΕΔ, ο Φορέας Διαχείρισης ο Νομάρχης Αιτωλ/νίας και οι απλοί κάτοικοι πελαδούχοι.
Πιστεύουμε ότι από τον διάλογο μεταξύ όλων των παραπάνω, είναι δυνατόν να προκύψει η ίδρυση «παραδοσιακού παραθεριστικού οικισμού, από τις πελάδες μας στην Τουρλίδα και σε τμήμα της νήσου Τουρλίδας», μέσα από μία μικρή και αναγκαία επέκταση της Ζώνης ΠΠ3, που μπορεί να την εισηγηθεί ο Φορέας Διαχείρισης, στις εκθέσεις του προς το ΥΠΕΧΩΔΕ .
Έτσι στην νέα ΠΠ3 ζώνη, αφενός μεν θα υπάρξει χώρος για πραγματοποίηση κοινόχρηστων ήπιων υποδομών από τον Δήμο, αφετέρου δε, θα συμπεριλαμβάνονται σε αυτή όλες οι υπάρχουσες σήμερα πελάδες, που θα είναι εναρμονισμένες με τις διεθνείς συνθήκες.
Σε ότι αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς και το καθεστώς χρήσης, είναι εφικτό να υπάρξουν μόνιμες ή μακροχρόνιες λύσεις από το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, εφόσον έχει ήδη επιλυθεί το «περιβαλλοντικό» θέμα. Με επικεφαλής τον Δήμο της Ι.Π. Μεσολογγίου και τους κατοίκους πελαδούχους, είναι καλοδεχούμενος και επιτακτικός ο ουσιαστικός διάλογος με το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, την Νομαρχιακή Αρχή και τον Φορέα Διαχείρισης, για την εξεύρεση της αποδεκτής λύσης.
Με αυτές τις σκέψεις και απόψεις μας,
1. - Θα δοθεί δικαιωματικά η πρωτεύουσα θέση στην τοπική αυτοδιοίκηση, στον Δήμο, για την αξιοποίηση της περιοχής.
2. - Καμία πελάδα δεν θα κατεδαφιστεί. Έτσι θα παραμείνουν αυτά τα χαρακτηριστικά για την Πόλη μας παραδοσιακά στολίδια.
3. - Θα οριοθετηθεί η νέα και κατά ελάχιστον μεγαλύτερη ΠΠ3, και επομένως θα μπορεί να διαφυλαχτεί από εδώ και πέρα, πιο αποτελεσματικά.
4. - Θα νομιμοποιηθει η χρήση των πελάδων, κάτι που γινόταν για χρόνια πρίν.
5. - Θα υπάρξει κοινωνική ηρεμία στην περιοχή.
6. - Θα υπάρξει κοινωνική αποδοχή του Φορέα Διαχείρισης, πράγμα που θα εξασφαλίσει την ουσιαστική βιωσιμότητά του. Οι κάτοικοι θα τον αγκαλιάσουν ως θεσμό προσφοράς και συνεργασίας στην περιοχή μας και όχι ως έναν ακόμη θεσμό κατασπατάλησης του δημόσιου χρήματος, «καπελώματος» των τοπικών αρχών, καταστολής και κοινωνικής βίας.
Μέχρις ότου βρεθεί η χρυσή αυτή τομή, πιστεύουμε :
- Ότι πρέπει να διατηρηθεί η υπάρχουσα κατάσταση ως προς την χρήση της Τουρλίδας και της νήσου Τουρλίδας , που δεν αντιφάσκει με την εσωτερική και διεθνή έννομη τάξη.
- Ότι το ελληνικό δημόσιο, μέσω της ΚΕΔ, καλόπιστα, όπως και πριν, δεχθεί την χρήση των πελάδων με την καταβολή μίας εύλογης αποζημίωσης, ενός μισθώματος, που θα καταβάλλεται από κάθε ένα χρήστη, όπως και πριν.
Συνημμένα υποβάλλονται
1. Έγγραφο του Νομάρχη Αιτωλοακαρνανίας κ. Σταμάτη ( 4290, 20/12/2004)
2. Έγγραφο του Δημάρχου Ι.Π.Μεσολογγίου κ. Αναγνωστόπουλου ( 467, 21/8/2007)
3. Έγγραφο του Δημάρχου Ι.Π.Μεσολογγίου κ. Αναγνωστόπουλου ( 1, 2/1/2008)
4. Έγγραφο του Νομάρχη Αιτωλοακαρνανίας κ. Σώκου ( Οικ 116, 22/1/2008)
5. Έγγραφο της Κτηματικής Υπηρεσίας Αιτωλοακαρνανίας ( 256/Φ301/021, 29/1/2008)
ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
Έγινε σύσκεψη με σκοπό τη διαμόρφωση συγκεκριμένης πρότασης με βασικές αρχές και θέσεις, δεσμευτικό για τον Φ.Δ. και την τοπική κοινωνία, για τις πελάδες και την οικοτουριστική ανάπτυξη της περιοχής, με κανόνες , όρους και προϋποθέσεις, που προβλέπονται από την πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ 22306 ΦΕΚ 47710/2006)
Θα προβλέπεται για την περιοχή ΠΠ3, η παραμονή και διατήρηση του μέγιστου δυνατού αριθμού των ήδη υπαρχουσών πελάδων, όσων θα πληρούν προδιαγραφές, που θα καθοριστούν με γνώμονα αποκλειστικά και μόνον την ισχύουσα ΚΥΑ. Όσων πληρούν μερικώς τις προδιαγραφές θα γίνει προσαρμογή τους ή συμπλήρωσή τους και όπου απαιτείται για την εξυπηρέτηση των οικοτουριστικών δραστηριοτήτων θα γίνει και κατασκευή νέων που θα χρησιμοποιηθούν ως καταλύματα των επισκεπτών της περιοχής.
Θα αξιοποιηθεί η θαυμάσια διαδρομή του ποδηλατοδρόμου της Τουρλίδας ο οποίος και θα επεκταθεί και προς άλλες περιοχές εκτός της πόλης του Μεσολογγίου ενώ παράλληλα θα αναπτυχθεί με οικοτουριστικά πρότυπα η υπάρχουσα πλαζ στην Τουρλίδα.
Το κύριο αίτημα των πελαδούχων και του Δημάρχου Μεσολογγίου για την διατήρησης των παραδοσιακών πελάδων θα βρει επιτέλους τον καλύτερο τρόπο υλοποίησής του.
Είναι απόλυτα δικαιολογημένη στη φάση αυτή, μια αναβολή του χρόνου εκτέλεσης της κατεδάφισης των πελάδων, ώστε να δοθεί ο χρόνος στην τοπική κοινωνία να δρομολογήσει την αντιμετώπιση σε μόνιμη βάση του όλου προβλήματος. Μέσα στο χρόνο αυτό της αναβολής θα γίνει προσπάθεια να ενημερωθούν και να κατανοήσουν τη δρομολόγηση της θέσης μας οι πολίτες της περιοχής. Ο Φ.Δ. εκφράζει για άλλη μια φορά την θέληση να συμπορευτεί με τους επικεφαλείς της Ν.Α. και των ΟΤΑ, όχι μόνο στο ζήτημα αυτό αλλά και σε κάθε περιβαλλοντικό πρόβλημα που αφορά την περιοχή ευθύνης του, δεδομένου, ότι τα ζητήματα είναι πολυσύνθετα και απαιτούν κοινή αντιμετώπιση και πάνω απ’ όλα σωστό σχεδιασμό δράσεων και ενεργειών.
ΔΗΜΟΣ
«Ως Δήμος Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου ζητούμε την αναστολή της κατεδάφισης των πελάδων στην περιοχή της Τουρλίδας, για τους εξής λόγους:
•Οι πελάδες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της πόλης και της φυσιογνωμίας της εδώ και δεκαετίες.
•Ο συγκεκριμένος χώρος, με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού μας Συμβουλίου, έχει χαρακτηρισθεί παραδοσιακός οικισμός.
•Σε συνεργασία με το ΥΠΕΧΩΔΕ, τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αιτωλοακαρνανίας και τον Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Αιτωλικού εκπονούμε επιχειρησιακούς σχεδιασμούς για την ανάδειξη του συγκεκριμένου χώρου σε οικοτουριστικό πάρκο, στο οποίο θα ενταχθούν και οι υφιστάμενες πελάδες.
•Δεν υπάρχει τελεσίδικη απόφαση ότι οι προς κατεδάφιση πελάδες βρίσκονται στα όρια «αιγιαλού και παραλίας»
Πέρα αυτών, καλούμε όλους τους φορείς της περιοχής να στρατευτούν με το Δήμο, τη Νομαρχία και τον Φορέα Διαχείρισης, ώστε η έκταση στην οποία βρίσκονται οι προς κατεδάφιση πελάδες και γενικότερα όλη η περιοχή της Τουρλίδας να περιέλθει στη δικαιοδοσία μας. Είναι αδιανόητο το Μεσολόγγι να βιώνει ένα ιδιότυπο καθεστώς πολιορκίας, με πολιορκητή του την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου.
Παραβλέψεις και λάθη του παρελθόντος και η «κατά το δοκούν» επίκληση της νομιμότητας από κρατικούς λειτουργούς δεν πρέπει να αποτελέσουν τροχοπέδη για την οικοτουριστική ανάπτυξη του Μεσολογγίου και της ευρύτερης περιοχής.
Είμαστε βέβαιοι ότι αν η συγκεκριμένη έκταση άνηκε στο Δήμο Μεσολογγίου δεν θα παρουσιάζονταν κάποια, μεμονωμένα μεν κατακριτέα δε, φαινόμενα ασυδοσίας και υποβάθμισης της περιοχής.
Κλείνοντας, επαναλαμβάνω ότι οι πελάδες αποτελούν κομμάτι της ιστορίας του Μεσολογγίου και ότι θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια ώστε ο χώρος που είναι ανεπτυγμένες αυτές να περιέλθει στη δικαιοδοσία του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου».
ΝΟΜΑΡΧΗΣ
Ο Νομάρχης Αιτωλοακαρνανίας κ. Σώκος τάχτηκε ενάντια στην απόφαση της Περιφέρειας της Δυτικής Ελλάδας να κατεδαφιστούν τα 350 αυθαίρετα σπίτια στην περιοχή της Τουρλίδας.
Ο κ. Σώκος υποστηρίζει ότι η περιοχή πρέπει να χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός, υποστηρίζοντας ότι οι πελάδες είναι μνημεία της τοπικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και προβάλλοντας το επιχείρημα της τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής.
